Chùa Một Cột gọi theo ngữ Hán – Việt là Nhất Trụ Tháp hay Chùa Mật. Chùa còn có các tên gọi khác là Diên Hựu Tự hoặc Liên Hoa Đài. Ngôi chùa tọa lạc trên con phố với tên thuộc quận Ba Đình, không những chỉ được đánh giá là ngôi chùa có kiến trúc nghệ thuật độc nhất ở nước ta và châu Á, chùa Một Cột còn là điểm đến tâm linh, biểu tượng văn hóa nghìn năm của thủ đô Hà Nội.
Chùa Một Cột được tiến hàng xây vào năm Kỷ Sửu 1049, dưới thời vua Lý Thái Tông. vua Lý Thái Tông đã mơ Quan thế Âm trong một giấc chiêm bao đang ngồi trên đài sen rọi ánh hào quang cũng như kính mời nhà vua lên cùng . Tỉnh dậy chiêm bao nhà vua liền kể với bề tôi. Sư thầy Thiền Tuệ gợi ý vua nên dựng chùa trên tảng đá y trong giấc chiêm bao, làm tòa sen để Phật bà ngự ở trên .
Vị trí chùa Một Cột hiện tại trong sách sử có ghi chép lại có một cột đá hướng trên có ngôi lầu ngọc, trong lầu ngọc có pho tượng Phật Bà Quan Âm đã được dựng ở hồ nước vuông . Đây là nơi để tụng kinh niệm phật đức vua thường lui tới cầu nguyện. Sau hoàng tử nối dõi tu sửa lại thành chùa cũng như dựng thêm 1 ngôi chùa bên cạnh cách 10 m về phía Tây Nam. Cụm chứng tích này được gọi tên Diên Hựu Tự cùng với mong ước “phước lành dài lâu”.
Vào năm 1105 vua Lý Nhân Tông cho sửa chùa và dựng thêm trước sân 2 tháp lợp sứ trắng. Nguyên Phi Ỷ Lan bắt người đúc 1 chiếc chuông lớn đặt tên là “Giác thế chung” vào năm 1108 với hàm ý thức tỉnhxây dựng lòng thế nhân. Thời đại cực kỳ sùng bái đạo Phật được xem là thời đại rực rỡ của đạo Phật trong lịch sử dân tộc ta có thể thấy là thời Lý
Tới cùng chùa Một Cột người ta thường hay cầu cho trí tuệ viên mãn, sinh lực đầy đặn. Ta thấy sự ẩn ý nghệ thuật vô cùng ý nghĩa đẹp đẽ qua các nét dáng thí dụ như sự tinh khôi dịu nhẹ của hoa sen biểu tượng cho sự thông minh viên mãn. Cột trụ hình trụ – dương khí nằm giữa hồ Linh Chiểu – âm khí phối kết hợp đem đến sự sinh sôi đầy đặn nối tiếp
Thủ đô Hà Nội có rất nhiều danh lam thắng cảnh đẹp và cổ kinh, các bạn hãy đọc các thông tin du lịch mới nhất tại đây nhé